Efektem dynamicznie rosnącego wynagrodzenia jest wzrost składek ZUS dla przedsiębiorców. Tak drastycznie nie wzrosły one od 11 lat. Przedsiębiorcy muszą liczyć się z wyższą składką zdrowotną i na ubezpieczenie społeczne. Ostatecznie to, ile zapłacą, zależy od tego, z jakich ulg będą mogli skorzystać. Firmy o niższych przychodach mogą liczyć na tzw. Mały ZUS, którego zasady zostały zmienione z dniem 1 lutego 2020 roku. Na czym polega Mały ZUS oraz jakie zmiany przewidują najnowsze przepisy.
Na czym polega Mały ZUS?
Celem przyjętego przez rząd tzw. Małego ZUS-u jest zmniejszenie obciążeń dla firm uzyskujących w roku podatkowym niższe dochody. Dzięki temu rozwiązaniu miesięczna składka może zostać obniżona. Obniżeniu ulegają składki na ubezpieczenie społeczne, które należy liczyć proporcjonalnie od przychodu.
Warunki Małego ZUS-u po rozszerzeniu programu
Żeby skorzystać z ulgi Mały ZUS, trzeba spełnić poniższe warunki:
- działalność gospodarcza musi być zarejestrowana w CEIDG (z wyjątkiem wspólnika spółki cywilnej) i istnieć co najmniej 60 dni w poprzednim roku,
- roczny przychód z jednoosobowej działalności nie może przekroczyć 30-krotności minimalnego wynagrodzenia, jakie obowiązywało w roku poprzednim.
Maksymalny przychód za 2019 rok wynosił 63 000 zł. Od lutego 2020 roku podniesiono próg przychodu umożliwiający skorzystanie z ulgi i obecnie przedsiębiorcy, którzy nie przekroczą progu 120 000 zł, mogą obliczać składki proporcjonalnie do wysokości średnio miesięcznego dochodu za ubiegły rok. Jeśli działalność nie była prowadzona przez pełny rok, np. na skutek zakończenia lub zawieszenia działalności, roczny limit ulega proporcjonalnie zmniejszeniu. Wówczas należy podzielić trzydziestokrotność kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na grudzień poprzedniego roku kalendarzowego przez liczbę dni kalendarzowych w minionym roku i pomnożyć przez liczbę dni, w których prowadzona była działalność.
Jak widać, niemal dwukrotnie zwiększono limit przychodu, który to przesądza o możliwości skorzystania z ulgi. Nowelizacja ustawy ubezpieczeniowej poszerzyła Mały ZUS stosowany od 2019 roku i od 1 lutego 2020 roku obowiązuje Mały ZUS plus. Obniżone składki na ZUS można opłacać przez określony czas, tj. 36 miesięcy w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych (5 lat) prowadzenia działalności gospodarczej.
Kto nie może skorzystać z Małego ZUS-u?
Z programu Mały ZUS nie skorzystają:
- przedsiębiorcy rozliczający się na podstawie karty podatkowej z jednoczesnym zwolnieniem sprzedaży od podatku VAT
- firmy prowadzące w roku poprzednim również inną działalność pozarolniczą np. jako wspólnicy spółki jawnej,
- przedsiębiorcy wykonujący pracę dla byłego pracodawcy taką, jaką podejmowali wcześniej jako pracownik w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym,
- osoby prowadzące w roku poprzednim inną działalność pozarolniczą jako twórcy, artyści, wykonujące wolny zawód.
Kiedy może skorzystać z ulgi przedsiębiorca, który dopiero założył firmę?
Osoba, która dopiero zarejestrowała pierwszą działalność gospodarczą, najpierw w ciągu pierwszych 6 miesięcy może skorzystać z tzw. ulgi na start, a następnie z preferencyjnych składek przez okres 2 lat. Jeśli podjęła działalność po raz pierwszy od 5 lat, ma prawo do ograniczenia wysokości składek ZUS w okresie pierwszych 24 miesięcy. Przez pierwsze pół roku istnienia firmy jej założyciel nie musi płacić składek na ubezpieczenie społeczne. Składki w pełnej wysokości nie będą na nim ciążyły w dalszym okresie istnienia firmy, jeśli spełni warunki i skorzysta z Małego ZUS-u.
Obliczenie najniższej podstawy wymiaru składek
Najniższa podstawa, od której należy opłacać składki, jest uzależniona od wysokości przychodu firmy za poprzedni rok kalendarzowy. Trzeba ją ustalić raz w roku, w styczniu lub w miesiącu rozpoczęcia bądź wznowienia działalności. W celu obliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na mniejszą skalę mogą skorzystać z kalkulatora udostępnianego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w serwisie e-SKŁADKA pod adresem https://www.eskladka.pl/Calculator. Wystarczy wskazać okres istnienia firmy w poprzednim roku kalendarzowym, wybrać formę opodatkowania. Żeby samodzielnie dokonać wyliczeń, należy:
Krok 1. ustalić przeciętny miesięczny dochód z działalności osiągany w roku poprzednim zgodnie z następującym wzorem:
roczny przychód za poprzedni rok kalendarzowy/ liczba dni prowadzenia działalności x 30 dni
Jeśli otrzymany wynik jest równy 0,5 gr lub wyższy, należy go zaokrąglić w górę. Jeśli zaś jest niższy od 0,5 gr, w dół.
Krok 2. obliczyć najniższą podstawę wymiaru składek korzystając ze wzoru:
wynik z kroku 1. x współczynnik na dany rok kalendarzowy ogłoszony przez prezesa ZUS w Monitorze Polskim
W tym przypadku obowiązuje również ta sama zasada zaokrąglenia wyniku co w kroku poprzednim. Współczynnik na rok 2020 wynosi 0,5000.
Krok 3. sprawdzić, czy wynik uzyskany z obliczeń w kroku 2. mieści się w wyznaczonych progach. Podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę na dany rok i nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok.
Jak skorzystać z programu Mały ZUS na nowych zasadach?
Osoby, które nie korzystały dotąd z ulgi i spełniają warunki według nowych zasad, powinny wyrejestrować się z ubezpieczenia (na druku ZUS ZWUA) i zgłosić do ubezpieczenia z nowym kodem (na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA). Na te czynności czas mają do 2 marca. Jeśli zaś korzystały z Małego ZUS w styczniu 2020 roku i chcą nadal cieszyć się niższymi składkami, nie muszą już składać wyrejestrowania oraz ponownego zgłoszenia. Mają jednak obowiązek przekazania dokumentów ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II ponownie w terminie składania deklaracji i wraz z deklaracją ZUS DRA. W tym przypadku obowiązują dwie podstawy wymiaru składek, ta ustalona na styczeń 2020 r. oraz ta ustalona na okres od lutego do grudnia 2020 r.
Biuro rachunkowe Optima Libra – Księgowość