Close

Zmiany w dokumentowaniu WDT od 2020 roku

Dotąd zróżnicowane zasady dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów obowiązujące w krajach członkowskich oceniano jako czynnik ułatwiający dopuszczanie się oszustw podatkowych. Obecnie przyjęte rozwiązanie ma poprawić tę sytuację i skorygować przepisy o VAT przy transakcjach transgranicznych. O jakie zmiany chodzi?

Podstawa zmian dotyczących WDT

Opodatkowanie VAT transakcji transgranicznych uległo zmianie w wyniku konieczności dostosowania prawa podatkowego obowiązującego w Polsce do przepisów unijnych, a konkretnie rozwiązań przyjętych w Dyrektywie Rady 2018/1910 z dnia 4 grudnia 2018 roku zmieniającej dyrektywę VAT. Oprócz tego Rozporządzenie wykonawcze Rady 2018/1912 ujednolica zasady dokumentacji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (dalej WDT) na terenie całej Unii Europejskiej. Zawiera katalog dokumentów, jakie potwierdzają WDT i dają prawo do zastosowania stawki 0%.

Unijny prawodawca wskazał również liczbę dokumentów, które dostawca musi posiadać, aby mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania. W zależności od tego, jaka strona organizuje transport towarów, zakres wymaganych dokumentów jest różny. Nowe wymogi odnośnie sposobu dokumentowania obrotu towarowego z innymi krajami w ramach UE wywołały niemałe poruszenie, gdyż w wielu przypadkach mogą znacznie utrudniać zastosowanie 0% VAT.

Polski ustawodawca nie był obarczony nowelizacją ustawy o VAT, gdyż unijne rozporządzenia nie wymagają implementacji do krajowych przepisów, są stosowane bezpośrednio.

Zakres zmian prawnych dotyczących dokumentowania WDT

Z dniem 1 stycznia 2020 roku zaczęło obowiązywać domniemanie, że towary będące przedmiotem WDT zostały przemieszczone do innego kraju członkowskiego, jeśli sprzedawca (lub podmiot trzeci działający na jego rzecz) posiada co najmniej dwa niepozostające ze sobą w sprzeczności dowody wydane przez dwie różne strony, a przy tym nienależne od sprzedawcy i od nabywcy. Według Rozporządzenia takimi dowodami będą dokumenty z dwóch grup:

  • Grupa A – podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów;
  • Grupa B – polisa ubezpieczeniowa (dowód ubezpieczenia towaru), notarialne poświadczenie otrzymania towaru za granicą w państwie członkowskim przeznaczenia, poświadczenie odbioru wystawione przed podmiot prowadzący magazyn w państwie przeznaczenia.

W grupie A znalazły się dokumenty dotyczące wysyłki lub transportu towarów. Zasada głosi, że sprzedawca powinien posiadać minimum dwa dowody z grupy A lub jeden dowód z A i jeden z B.

Jeśli chodzi o transport towarów przez nabywcę bądź przez osobę trzecią na jego rzecz, niezbędne jest także pisemne oświadczenie nabywcy. Potwierdzi ono, że towary zostały przetransportowane lub wysłane przez nabywcę (lub przez osobę trzecią na jego rzecz) oraz wskaże kraj członkowski przeznaczenia tych towarów. Oświadczenie musi zostać dostarczone sprzedawcy do 10-dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy. Powinny się w nim znaleźć następujące informacje:

  • data wystawienia,
  • nazwa lub imię i nazwisko nabywcy,
  • adres nabywcy,
  • rodzaj i ilość towarów,
  • data i miejsce przyjęcia towarów,
  • numer identyfikacyjny środków transportu w przypadku dostawy środków transportu,
  • identyfikujące osobę przyjmującą towary na rzecz nabywcy.

Utrudniony transport własny

Organizacja transportu w ramach WDT w zakresie własnym sprzedawcy lub nabywcy bez skorzystania z firmy transportowej (spedycyjnej) przełoży się na trudności z zebraniem wymaganych dokumentów. W takim przypadku sprzedawca nie może wejść w posiadanie faktury za transport czy dokumentu CMR od niezależnego podmiotu. Wystawiony przez niego samego dokument CMR nie będzie wystarczający. Z kolei zaś nabywca nie będzie miał faktury za przewóz towarów i może nie mieć żadnego dokumentu z grupy B. 

Jak rozumieć nowe przepisy?

Interpretacja unijnych przepisów wydaje się rygorystyczna, jednak pozostaje nadzieja, że polski organ podatkowy wykaże się racjonalnym podejściem. Jeśli chodzi o dokumenty odnoszące się do wysyłki lub transportu towarów, prawodawca unijny posłużył się sformułowaniem „takich jak” podpisany list przewozowy CMR, co pozwala rozumieć, że nie jest konieczne, aby był to właśnie ten dokument i dopuszczone zostaną inne, które potwierdzą dokonanie transportu, gdy będą zawierały dane jak CMR. 

Brak wymaganych dokumentów nie pozbawia podatnika prawa do skorzystania z 0% VAT z automatu. W takiej sytuacji może on potwierdzić WDT zgodnie z zasadami, jakie określają zapisy polskiej ustawy o VAT, jednak wówczas ciężar wykazania prawa leży po jego stronie i wobec tego nie skorzysta z domniemania, o jakim mowa w Rozporządzeniu. Takie stanowisko zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu projektu zmian w ustawie o VAT. Skorzystanie z unijnego domniemania jest uprawnieniem podatnika, nie zaś obowiązkiem. 

Dodatkowe wymogi wynikające z Ustawy o VAT

Dla stosowania stawki 0% VAT przy WDT warunkiem jest konieczność podania przez nabywcę podatnikowi ważnego i właściwego numeru VAT-UE nabywcy. Z zerowej stawki nie będzie mógł skorzystać podatnik zarejestrowany do przeprowadzania transakcji unijnych VAT-UE jeśli:

  • nie złoży informacji podsumowującej VAT-UE w terminie do 25-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy w zakresie WDT,
  • złożona przez niego informacja nie będzie zawierała prawidłowych danych dotyczących transakcji WDT zgodnie z wymogami określonymi w art. 100 ust. 8 ustawy o VAT, chyba że złoży on wyjaśnienie w formie pisemnej o dokonaniu uchybienia do właściwego organu podatkowego.

Zapraszamy do Biura Rachunkowego Optima Libra – najlepsza księgowość. Dziękujemy

Related Posts

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *